[fusion_builder_container type="flex" hundred_percent="no" equal_height_columns="no" hide_on_mobile="small-visibility,medium-visibility,large-visibility" background_position="center center" background_repeat="no-repeat" fade="no" background_parallax="none" parallax_speed="0.3" video_aspect_ratio="16:9" video_loop="yes" video_mute="yes" border_style="solid"][fusion_builder_row][fusion_builder_column type="1_1" layout="1_1" background_position="left top" border_style="solid" border_position="all" spacing="yes" background_repeat="no-repeat" margin_top="0px" margin_bottom="0px" animation_speed="0.3" animation_direction="left" hide_on_mobile="small-visibility,medium-visibility,large-visibility" center_content="no" last="true" hover_type="none" min_height="" link="" background_blend_mode="overlay" first="true"][fusion_text columns="" column_min_width="" column_spacing="" rule_style="" rule_size="" rule_color="" hue="" saturation="" lightness="" alpha="" content_alignment_medium="" content_alignment_small="" content_alignment="" hide_on_mobile="small-visibility,medium-visibility,large-visibility" sticky_display="normal,sticky" class="" id="" margin_top="" margin_right="" margin_bottom="" margin_left="" fusion_font_family_text_font="" fusion_font_variant_text_font="" font_size="" line_height="" letter_spacing="" text_transform="" text_color="" animation_type="" animation_direction="left" animation_speed="0.3" animation_offset=""]
Demans Genetik Midir?
Demans; öğrenme, bellek, oryantasyon ve kişilik gibi insanın günlük hayattaki aktivitelerinde bozulmayı beraberinde getiren, sosyal ve iş hayatını etkileyen sinir sisteminde meydana gelen bir hastalık türüdür. Hastalık ilk başlarda kişinin fark edemeyeceği şekilde başlamakla birlikte sonralarında hızla ilerleyen bir süreci beraberinde getirmektedir. Demanslı bireylerde hafıza ve kişinin hayatını devam ettirmesini sağlayan becerilerde bozulma, duygu kontrolü ve çevreye olan ilginin azalması gibi temel özellikler görülür, düşünce içeriği azalmaya başlar ve kişilik değişiklikleri de ortaya çıkabilmektedir. Demansa yol açan nedenler; Alzheimer hastalığı, beyin damar tıkanıklıkları, beyin enfeksiyonları, vitamin eksiklikleri, aşırı alkol kullanımı, beyin tümörleri, bazı ilaçlar, depresyon, çeşitli metabolik ve sistemik hastalıklar gibi nedenlerdir. Kişi sağlıklı olduğu sürece hafıza tam olarak çalışır. Kişinin normalde yaptığı davranışlardaki kayıplara neden olan unutkanlık yaşlanmanın doğal bir süreci değildir. Genç ve orta yaşlı kişilerde de demans hastalığı farklı nedenlerden dolayı karşımıza çıkabilmektedir. Bunlara erken başlangıçlı demans adı verilir. Erken başlangıçlı demanslarda genetik faktörler belirleyicidir. Kalıtımsal özellikler içerir. Ailede erken başlangıçlı demans tanısı almış kişi varsa hatalığa yakalanılma ihtimali de o oranda artmaktadır. Geç başlangıçlı Alzheimer hastalığında genetiğin katkısı oldukça azdır. Daha çok çevresel faktörler zehirli gazlar, radyoaktivite, enfeksiyon ajanları, yapay katkılı besinler ve diğer hastalıklar risk gruplarını meydana getirmektedir. Ailede hastalığa yakalanan kişi sayısı arttıkça veya tanı alma yaşı daha aşağılara indikçe genetik risk artar. Kişinin yakın akraba çevresinde Alzheimer hastalığı konmuş sadece bir kişi varsa ve tanı yaşı 65’in üstünde ise genetik risk neredeyse toplumla benzer risktedir Demans, yüksek kortikal işlevlerde (hafıza, dil becerileri, farkındalık ve algılar, çizim, hesaplama, yürütücü işlevler, görsel-uzaysal işlevler) bozulma gibi birden çok bilişsel alanın etkilendiği bir durumdur. ilerici ve kişinin yaşam kalitesini bozan bir etkiye sahiptir. Demans etiyolojisinde özellikle birincil demanslarda kalıtımın önemli bir yeri vardır. Aile, bağlantı ve ilişki analizi, Alzheimer hastalığı, frontotemporal demans, Lewy cisimcikli demans gibi yaygın demansların etiyolojisinde bazı hasta gruplarında genetiğin önemini göstermiştir. Riskli genler üzerinde yapılan araştırmalar, demansların genetik temelinin daha iyi anlaşılmasına ve yeni tedavi seçeneklerinin geliştirilmesine yönelik önemli veriler ve iç görüler sunmaktadır. İlerleyici (progresif) demanslar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:- Alzheimer Hastalığı: Alzheimer hastalığının tüm nedenleri bilinmemektedir. Bu alanda çalışma yapanlar küçük bir miktarının aileden çocuklara aktarılabilen üç genin mutasyonları ile alakalı olduğu söylemektedirler.
- Vasküler Demans: Vasküler demans türü ise beyninize kan sağlayan damarların zarar görmesinden dolayı ortaya çıkmaktadır. Vasküler demansın en yaygın belirtilerinden bazıları problem çözme, yavaş düşünme, odaklanma ve organizasyon ile ilgili zorlukları içerir. Bunlar hafıza kaybından daha fazlagörünür durumdadır.
- Lewy Cisimciği Demansı: Lewy cisimleri, beyinde bulunan balon şeklinde anormal protein gruplarından meydana gelir. Bu hastalığın en yaygın belirtileri uykuda rüya görürken hareket etmek, var olmayan şeyleri görmek, odak ve dikkat sorunları olmaktadır.
- Frontotemporal Demans: Bu hastalık genel olarak kişilik, davranış ve dil ile ilgili alanların yer aldığı beynin ön ve temporal loblarındaki sinir hücrelerinin parçalanmasından kaynaklı ortaya çıkan bir hastalıktır. Yaygın belirtilerinden bazıları davranış ve kişilik değişikliği, düşünme, yargılama, dil ve harekette bozulmadır.
- Karışık demans: Demansı olan 80 yaş ve üstü beyinlerin otopsi çalışmaları, Alzheimer hastalığı, vasküler demans ve Lewy cisimciği demansı gibi birçok etmenin bir arada bulunabileceği bir hastalık türü olmaktadır.
