Koku Tanıma Testiyle Alzheimer Tanısı Nasıl Yapılır?
Alzheimer, beyin hücrelerinin küçülmesine ve zamanla yok olmasına sebep olan nörolojik bir hastalıktır. Unutkanlık, yaşam faaliyetlerini zorlaştırma ve bilinçsizlik gibi etkiler doğuran alzheimer kişilere ve çevrelerine zor yaşam şartları oluşturan hastalıkların başında gelir.
Erken tanının önemli olduğu ve hasta kişilerde başlangıç seviyesinden itibaren tanı konulduğunda erken tedavi sağlanmasından dolayı hasta kişilere daha az zarar veren alzheimer, ilerleyici bir hastalık olmasının yanında uzman kişiler tarafından denetim altında tutulduğunda etkisini daha az gösteren bir hastalıktır.
Çeşitli tanı ve tedavi imkanların bulunduğu hastalık erken tedavi sağlandığında daha az tehlikelidir. Alışveriş yapma, konuşma, iş hayatı, tarihleri unutma ve yemek yeme konularında sorun teşkil eden alzheimer bireylerde tat ve kokuları unutma gibi etkiler de oluşturabilir. Koku tanıma testi hastalığın teşhisi için kullanılan yöntemlerden bir tanesidir.
İnsanlar kokuları ezberler ve tekrardan kokladıklarında neyin kokusu olduğunu hatırlarlar. Kokuları unutmuş olan kişiler ise kokuları hatırlayamaz ve o kokunun neye ait olduğunu algılayamazlar bu sebeple koku tanıma testi alzheimer hastalığı için tanı olarak kullanılan yöntemlerden bir tanesi olabilir.
Kişilere verilen farklı maddelerin kokularının, kişiler tarafından hangi maddeye ait olduğunun bulunması istenir. Kokular kişiler tarafından unutulmaz ve doğru tahmin edilirse alzheimer hastası olmadığı, kokular kişiler tarafından unutulur ve yanlış tahmin edilirse ise alzheimer hastası olduğu konusunda fikir elde edilebilir.
Tanı, tek başına doğru kararı verme konusunda yeterli değildir. Çeşitli testlerin uygulanması ve uzman kişiler tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.
Koku tanıma testi alzheimer hastalığına tanı ve tedavi için yardımcı olan tekniklerden bir tanesidir. Ancak her zaman doğru sonucu veremeyebilir. Kişilerin sadece koku tanıma testi ile alzheimer tanısı koyması doğru olmaz. Unutkanlık gibi nedenlerden dolayı sağlık kuruluşlarına başvuran kişiler uzmanlar tarafından bir takım testlerden geçerler.
Testler kişilerin alzheimer hastası olup olmadığını anlamak için kullanılır. Koku tanıma testi de bunlardan bir tanesi olabilir. Unutkanlık nedeni ile alzheimer olabileceği düşünülen kişiye koku alma testi uygulanır. Kişilere farklı kokular verilir ve bu kokuların hangi maddeye ait olduğu söylenir. Kişilerden bu kokuların hangi maddeye ait olduğunun ezberlenmesi istenir.
Kişilere tekrardan aynı kokular verilir ve kişilerden bu kokuların hangi maddeye ait olduğunu bulmaları istenir. Kokuları daha önceden algılamış olan sağlıklı kişiler bu kokuları zihinlerine yerleştirir ve unutmaz, kokuları doğru olarak tahmin ederler.
Ancak kokuları algılamasına rağmen zihinlerine yerleştirememiş olan alzheimer hastası kişiler bu kokuları tekrardan kokladıklarında hatırlayamazlar ve hangi kokunun hangi maddeye ait olduğunu doğru olarak tahmin edemezler. Bu sebeple koku tanıma testi alzheimer hastası kişiler ile sağlıklı kişileri ayırmak için kullanılan yöntemlerden bir tanesidir.
Koku tanıma testinde başarılı olamamış olan kişiler uzmanlar tarafından değerlendirilir ve belli bir takım testlere daha alınır. Bu testlerdeki sonuçlara göre hastalığa ait tanı, yine uzmanlar tarafından konulur. Hasta olduğu belirlenmiş kişiler denetime alınır ve hayatlarına bir takım denetimlerle, kontrollerle devam ederler.
Hastalığın ilerlememesi için erken tanı ve tedavi önemlidir. Koku tanıma testi de hastalığa tanı koymak için kullanılan testlerden bir tanesidir. Uzman kontrolünde yapılan koku tanıma testleri hastalıklar için tanı koyma konusunda sıklıkla kullanılır.
Test sonucunda hastalık tanısı konan kişiler erken tanı konulduğu için hastalığın ilerlemesini durdurma şansına sahiptirler. Erken tanı imkanı sağlayan koku tanıma testi hasta kişilerin tedavisine erken başlanma imkanı sağlayabilir.
Alzheimer Hastaları Neyin Kokusunu Alamaz?
Alzheimer, beyin hücrelerinin ölümü sonucunu ortaya koyan bir hastalıktır. Birçok merkezi etkileyebildiği gibi koku alma merkezini de etkilemesi söz konusudur. Hatta günümüzde koku testi ile Alzheimer tanısına yönelik çalışmalar da yapılmaktadır.
Koku alma merkezinin etkilenmesi, Alzheimer hastalığının erken evrelerinden itibaren görülebilen bir durum olduğundan, hastalığın erken tanısı için faydalı olabilir. Ancak bu noktada spesifik bir kokudan bahsetmek oldukça zordur. Koku alma merkezi belli kokuları kapsamadığından koku şiddetine bağlı olarak bu durum değişebilir.
Çok keskin kokuları dahi alamamak bir belirteç olabilirken, hafif şiddetli kokuları alamamak dikkate alınmayabilir. Aromatik kokular, yemek kokuları ve duman kokusu gibi kokuların alınmadığı durumlar ciddi hallerdir.
Bunun dışında hassas bir test yapılacak olursa, fıstığın ve kaju kokularını kıyaslayabilmek, hassas bir ölçek sayılabilir. Elbette bu deneyimleri hekiminizin kontrolünde yapmanız ve en doğru veriye hekimlerden ulaşmanız en doğru yaklaşımdır.
“Bu sayfada yer alan ifadeler bağlayıcı ve tedavi maksadıyla kullanılmaya uygun değildir. Sağlık sorununuzun tedavisi için kendinize en uygun tedavinin geliştirilmesi için sağlık kuruluşlarından ve uzman hekimlerden bilgi alınız.”
Kaynak:
https://www.cuimc.columbia.edu/news/can-smell-test-sniff-out-alzheimers-diseas
[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]